Overig
Paspoort en identificatie
Met een paspoort kun je jouw identiteit kenbaar maken, zowel in Nederland als op reis. Het is een officieel document die de houder identificeert als burger van een bepaald land. Ook bij het aanvragen van een creditcard moet je jezelf kunnen legitimeren.
Nieuwe paspoorten die worden uitgegeven zijn digitaal en bevatten een chip waarin vingerafdrukken zijn opgeslagen om fraude te voorkomen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is verantwoordelijk voor het uitgeven van creditcards.
Identificatieplicht
In Nederland geldt een identificatieplicht. Iedereen vanaf 14 jaar en ouder moet een geldig identiteitsbewijs kunnen tonen aan de autoriteiten mocht nodig zijn. Dit kunnen verschillende ambtenaren zijn, zoals politie, boswachters en belastinginspecteurs.
In Nederland kan het aantonen van de identiteit door middel van een identiteitskaart, een rijbewijs of een paspoort. In het buitenland geldt ook vaak een identificatieplicht. Een rijbewijs is dan niet voldoende.
Paspoort vereist?
Lang niet overal is een paspoort nodig om je te legitimeren. De onderstaande tabel geeft daarover meer duidelijkheid.
| Nederland | Europese Unie | Buiten EU |
|---|
| Rijbewijs op veel plaatsen geldig als identiteitsbewijs. Soms is een ID-kaart of paspoort vereist. | Geldige identiteitskaart (ID-kaart) vereist. Paspoort niet noodzakelijk. | Paspoort noodzakelijk, soms aangevuld met een (elektronisch) visum. |
Let op: een rijbewijs geldt in het buitenland niet als geldig identiteitsbewijs
Je bent op reis zelf verantwoordelijk voor het meenemen van het juiste reisdocument.
Visum
Als je buiten Europa reist, is dikwijls een (elektronisch) visum vereist. Controleer bij voorkeur ruim voor het boeken van je reis of een visum vereist is in het land van bestemming.
Vervaldatum
In de meeste landen geldt dat je paspoort nog zes maanden geldig moet zijn na terugkomst van je reis. Dit kun je eventueel voordat je op reis gaat controleren. Verloopt je paspoort? Dan dien je een nieuw paspoort aan te vragen.
Reisdocument aanvragen
Het aanvragen van een (nieuw) paspoort of ID-kaart kan bij de gemeente waar je staat geregistreerd. Vaak kun je online een afspraak maken om langs te komen.
Wat moet u meebrengen?
- Huidige paspoort: je huidige paspoort en alle andere reisdocumenten die je bezit, zelfs als die verlopen zijn.
- ID-kaart: je ID-kaart, indien je deze in bezit hebt
- Pasfoto: een goed gelijkende, natuurlijke, scherpe, onbeschadigde, onbewerkte pasfoto voor ieder reisdocument. De pasfoto voldoet in elk geval aan de volgende richtlijnen:
- Formaat: 45 x 35 mm (hoogte x breedte)
- Breedte gezicht: tussen de 16 en 20 mm
- Lengte gezicht: van kin tot kruin minimaal 26 mm en maximaal 30 mm (volwassenen) en tussen 19 en 30 mm (kinderen)
- 400 dpi resolutie (en in kleur)
- Afgedrukt op hoogwaardig, glad fotopapier
- Egale, witte, eenkleurige achtergrond die voldoende contrast biedt met het gezicht
- Onbedekt gezicht
- Hoofd recht naar voren en recht in de camera kijkend
- Ogen volledig zichtbaar
- Gelijkmatige belichting zonder schaduwen en reflecties
- Neutrale blik en mond gesloten
- Geld: een bankpas of voldoende contanten (let op: soms kun je alleen met pinpas betalen).
Minderjarigen brengen bovendien ook het volgende mee:
- Kopie legitimatiebewijs ouders
- Toestemmingsbewijs van één van de ouders. Dit kan mondeling worden gegeven (middels aanwezigheid) of schriftelijk via een toestemmingsformulier.
Kosten
De kosten voor het aanvragen van een paspoort of ID-kaart kunnen per gemeente iets verschillen. Er zijn nog een aantal andere zaken die invloed hebben op de hoogte van de kosten:
- Soort reisdocument
- Aanvraag voor volwassene of leeftijd
- Normale aanvraag of spoedaanvraag (die is ruim 50 euro duurder)
- Wel of niet thuis laten bezorgen
Hieronder een overzicht van de maximumtarieven voor een paspoort (in 2022):
| Reisdocument | Kosten | Geldigheidsduur |
|---|
| Paspoort volwassenen | 75,82 euro | 10 jaar |
| Zakenpaspoort | 75,82 euro | 10 jaar |
| Paspoort minderjarigen | 57,34 euro | 5 jaar |
| Paspoort vreemdelingen | 57,34 euro | 5 jaar |
| Extra kosten spoedaanvraag | 51,62 euro | n.v.t. |
Informeer op de website van je gemeente naar de daadwerkelijke kosten.
Ook op Rijksoverheid.nl vindt je meer informatie over de tarieven in 2022.
Reisdocument ophalen
Je kunt je (nieuwe) paspoort vijf werkdagen na de aanvraag afhalen in het gemeentehuis of een stadswinkel van de gemeente. Dit kan bij de afhaalbalie. Bij een spoedaanvraag die je voor 15:00 aanvraagt, kun je het nieuwe paspoort al de volgende dag ophalen (meestal na 9:00).
Bij veel gemeenten is het ook mogelijk om het paspoort bij je thuis te laten bezorgen. Dit kan echter niet bij een spoedaanvraag.
Geldigheid
Voor volwassen is het nieuwe paspoort 10 jaar geldig. Voor minderjarigen 5 jaar.
Reisdocument vermist of gestolen?
Bij diefstal of verlies dien je dit zo snel mogelijk bij de gemeente te melden. Dit om fraude te voorkomen. Bij diefstal moet je in sommige gemeenten aangifte bij de politie te doen. Dit geldt voor alle gemeenten in en rond Amsterdam. Bij verlies leg je een verklaring van vermissing af. Zodra dat is gebeurd, is het mogelijk een nieuw paspoort aanvragen.
Buitenland
Ook in het buitenland doe je bij verlies of diefstal melding/aangifte bij de plaatselijke politie. Dat voorkomt dat iemand met jouw paspoort frauduleuze activiteiten kan ontplooien. Zodra je melding/aangifte heeft gedaan, kan je bij de Nederlandse Ambassade of het consulaat een nieuw paspoort of nooddocument aanvragen zodat je weer kunt reizen.
Neem via deze link contact op met de ambassade in het juiste land.
Paspoort teruggevonden?
Indien je na de aangifte of verklaring van vermissing het oude paspoort terugvindt, ben je verplicht deze in te leveren bij de gemeente. Het oude paspoort is niet meer geldig als identiteitsbewijs. Dat komt omdat dit reisdocument als vermist/gestolen staat geregistreerd.
Identiteitsfraude
Bij identiteitsfraude maken criminelen gebruik van je identiteitsgegevens, bijvoorbeeld door het kopen van goederen op naam en die achteraf vervolgens niet te betalen. Omdat uw identiteit bij de verkoper bekend is, komt u daardoor in de problemen.
Het is daarom belangrijk om fraude met je identiteitsbewijs te voorkomen. Een belangrijke maatregel is om niet zomaar een kopie van je paspoort of ID-kaart op te sturen of een kopie te laten maken.
Allereerst mogen strikt genomen slechts een aantal organisatie een kopie maken van je paspoort of ID-kaart, zoals:
- Een bank (of creditcarduitgever)
- Je werkgever
- Je zorgverzekeraar
- Bepaalde zorgverleners, zoals de huisarts of het ziekenhuis
- Bepaalde overheden, zoals de gemeente
Toch kunnen ook andere instanties vragen om een kopie van je paspoort, zoals een hotel, reisorganisatie of autoverhuurbedrijf. Het is in dat geval raadzaam om de volgende maatregelen te nemen:
- Informeer eventueel eerst waarom er een kopie van het paspoort benodigd is
- Maak bepaalde gegevens op de kopie onleesbaar, namelijk: je ogen op de foto en het burgerservicenummer (dit staat soms op twee plaatsen)
- Schrijf op de kopie dat het om een kopie gaat en op welke datum de kopie is afgegeven.
Heb je of een ander toch te maken met identiteitsfraude? Dan kun je dit middels een meldingsformulier online melden bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude- en fouten (CMI). Deze formulieren zijn ook geschikt om melding te maken dat je persoonsgegevens die bekend zijn bij de overheid niet kloppen.
–> Melding maken van identiteitsfraude
Creditcard
Ook mag een hotel of reisorganisatie niet zomaar een kopie maken van je creditcard. Daar moet je toestemming voor geven. Zorg ervoor dat er dan alleen een kopie wordt gemaakt van de voorkant. Anders is er een kans dat er fraude mee wordt gepleegd.
Wet bescherming persoonsgegevens
Er zijn veel bedrijven en organisaties die persoonsgegevens gebruiken en/of uitwisselen. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) ziet er op toe dat er op een veilige en zorgvuldige wijze wordt omgegaan met deze gegevens. Met andere woorden, de wet zorgt ervoor dat de privacy van burgers wordt beschermd. Zo is de wet voorzien van regels die beschrijven waar je persoonsgegevens wel en niet voor mogen worden gebruikt. Ook de rechten van burgers omtrent persoonsgegevens zijn vastgelegd in de wet.
Hieronder een korte samenvatting van de belangrijkste onderdelen en regels uit de wet:
- Informatieplicht: indien een organisatie je persoonsgegevens wilt gebruiken, vastleggen of doorsturen. Dan zijn ze volgens de AVG verplicht om je hierover op de hoogte te brengen
- Inzage: indien je wilt weten welke gegevens een organisatie/overheid van je heeft dan kun je schriftelijk verzoeken deze informatie in te zien. De organisatie is dan volgens de AVG verplicht om je hierover binnen vier weken schriftelijk antwoord te geven. Soms kan de organisatie hier wel een vergoeding voor vragen.
- Marketing: burgers kunnen formeel bezwaar maken als persoonsgegevens zonder toestemming worden gebruikt voor marketingdoeleinden. De eerste stap is dan om de organisatie te verzoeken uw gegevens niet te gebruiken.
- Overheid: overheidsorganisaties dienen zorgvuldig met persoonsgegevens om te gaan. Andere organisaties die gebruikmaken van overheidsgegevens mogen dit alleen onder strenge voorwaarden.
- Geschillen: bij geschillen rondom je persoonsgegevens kun je de Autoriteit Persoonsgegevens vragen om te bemiddelen
Toezichthouder
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is sinds 2016 aangesteld als toezichthouder op het verwerken van persoonsgegevens. Voorheen stond deze organisatie ook wel bekend als het College bescherming persoonsgegevens (CBP).
